Kredyty hipoteczne

Jak policzyć koszt całkowity refinansowania, na co uważać w umowie?

Najważniejsze informacje w skrócie:

  • Koszt całkowity refinansowania = koszty wejścia + koszty przejściowe − oszczędność na racie w Twoim horyzoncie; refinansuj, gdy oszczędności przewyższają koszty w przewidywanym czasie posiadania kredytu.
  • Opłata za wcześniejszą spłatę dotyczy kredytów ze stałą stopą w okresie stałym, do 3% i maksymalnie 36 miesięcy (Ustawa o kredycie hipotecznym).
  • Wpis hipoteki do KW to 200 zł, wykreślenie 100 zł, PCC przy ustanowieniu hipoteki najczęściej 19 zł (MS, Podatki.gov.pl).
  • Dla Ciebie decyduje kalkulacja „all-in”, uwzględniająca: marżę, wskaźnik referencyjny, RRSO, cross-selling, pomost, dni podwójnych odsetek, harmonogram KW.
  • Zrób arkusz: policz próg zwrotu w miesiącach i porównaj z horyzontem trzymania kredytu; jeśli próg jest dłuższy niż Twój horyzont, refinansowanie nie ma sensu.

Refinansowanie ma sens, gdy łączna oszczędność z niższej raty spłaci wszystkie koszty wejścia i przejścia w Twoim realnym horyzoncie. Wynik zależy od marży, wskaźnika referencyjnego, RRSO, kosztów sądowo-notarialnych i czasu wpisu hipoteki. Zastanawiasz się, jak to policzyć krok po kroku i na co uważać w umowie, aby zyskać, a nie przepłacić?

Czym jest refinansowanie kredytu i kiedy ma sens finansowy dla Ciebie?

Refinansowanie to zaciągnięcie nowego kredytu hipotecznego, z którego środki spłacają Twój dotychczasowy dług. Koszt całkowity refinansowania obejmuje opłaty jednorazowe, koszty okresu przejściowego oraz odsetki i składki związane z nowymi warunkami. Sens finansowy pojawia się wtedy, gdy próg zwrotu w miesiącach jest krótszy niż okres, przez który planujesz utrzymać kredyt. Jeśli Twój LTV spadł, masz szansę na niższą marżę; jeśli unikniesz drogich pakietów ubezpieczeń, obniżysz RRSO. Przy stopie stałej w starym kredycie bank pobiera opłatę za wcześniejszą spłatę tylko w okresie stałym; uwzględnij to w kalkulacji. Jeżeli planujesz sprzedaż mieszkania lub nadpłaty w krótkim czasie, stosuj konserwatywne założenia dla pomostu i dni rozliczeń międzybankowych.

Jak wygląda ścieżka od decyzji do wypłaty w refinansowaniu i jakie dokumenty przygotować?

Ścieżka: wniosek, decyzja, umowa, uruchomienie, spłata starego kredytu, wpis nowej hipoteki i wykreślenie starej. Po decyzji przygotuj: operat szacunkowy (jeśli bank wymaga), zaświadczenie o saldzie i warunkach spłaty ze starego banku, polisę nieruchomości z cesją, oświadczenia wymagane przez bank, dyspozycję wypłaty oraz wnioski do KW o wpis hipoteki i wykreślenie. Do czasu prawomocnego wpisu obowiązuje pomost (podwyższona marża lub składka). Pilnuj terminów z umowy uruchomienia, ponieważ przestoje generują dni podwójnych odsetek. Kompletny pakiet dokumentów i prawidłowe rachunki rozliczeniowe skracają czas, a krótszy czas to niższy koszt przejścia.

Jak krok po kroku policzyć całkowity koszt refinansowania na konkretnym przykładzie?

Załóż saldo 420 000 zł i 25 lat do spłaty. Stara rata przy 7,8% to ok. ~3180–3200 zł, nowa przy 6,5% ok. ~2820–2860 zł; oszczędność miesięczna ~~320–360 zł. Koszty wejścia: prowizja banku (np. 1% = 4200 zł), operat (np. 300–1000 zł), wpis hipoteki 200 zł, wykreślenie 100 zł, PCC 19 zł, taksa notarialna według rozporządzenia (zwykle kilkaset złotych). Koszty przejściowe: pomost do prawomocnego wpisu (np. 1,0–1,5 p.p. marży przez 2–4 miesiące), dni podwójnych odsetek przy rozliczeniu międzybankowym (zwykle 1–5 dni). Próg zwrotu = (koszty wejścia + koszty przejściowe) ÷ oszczędność miesięczna. Jeśli wyjdzie np. 18–24 miesiące, a planujesz trzymać kredyt dłużej, przedsięwzięcie ma sens ekonomiczny; przy 48–60 miesiącach przetestuj alternatywy.

Jak wliczyć prowizje bankowe, opłaty sądowe, notarialne i wpisy do KW w kalkulacji?

Podziel koszty na dwie grupy. Wejście: prowizja banku, operat, wpis hipoteki do KW 200 zł, wykreślenie starej 100 zł, PCC przy ustanowieniu hipoteki (najczęściej 19 zł), taksa notarialna zgodnie z rozporządzeniem, ewentualne pełnomocnictwa i wypisy. Przejście: ubezpieczenie pomostowe lub podwyższona marża do czasu wpisu, potencjalne dni podwójnych odsetek, ewentualne opłaty kuriera i administracyjne. Jeśli bank dolicza część kosztów do kapitału, uwzględnij, że od tej kwoty naliczają się odsetki; to także koszt refinansowania, choć nie jest opłatą „z kieszeni” na starcie.

Pozycja kosztowaTypowe wartości / uwagiŹródło (miesiąc/rok)
Wpis hipoteki do KW200 złMinisterstwo Sprawiedliwości (2025)
Wykreślenie hipoteki100 złMinisterstwo Sprawiedliwości (2025)
PCC przy ustanowieniu hipotekinajczęściej 19 zł lub zgodnie z typem hipotekiPodatki.gov.pl (2025)
Taksa notarialnawg rozporządzenia, zwykle kilkaset złDz.U. – stawki maksymalne (2025)
Operat szacunkowyrynek ~300–1000 zł+Cenniki lokalne (2025)

Jak policzyć koszt okresu przejściowego: podwójne odsetki, ubezpieczenie pomostowe i opóźnienia?

Licz trzy elementy. Pomost: bank podnosi marżę lub nalicza składkę do czasu prawomocnego wpisu hipoteki; przy dłuższych terminach w sądzie koszt rośnie miesiąc po miesiącu. Dni podwójnych odsetek: to koszt nakładania się starych i nowych odsetek w trakcie rozliczenia międzybankowego; policz saldo × dzienna stopa × liczba dni. Opóźnienia formalne: niekompletne dokumenty, niewłaściwy rachunek do spłaty, brak cesji na polisę – każdy błąd wydłuża proces i zwiększa koszt. Przyjmij ostrożnie 2–4 miesiące pomostu i 1–5 dni nakładania, chyba że znasz realny czas wpisów w Twoim sądzie.

Praktyczna porada: Ustal uruchomienie na dzień, w którym stary bank potwierdza rozliczenie tego samego dnia; ograniczysz dni podwójnych odsetek do minimum.
Wskazówka: Sprawdź typowe czasy wpisów w Twoim sądzie rejonowym i dodaj bufor w kalkulacji pomostu; krótszy wpis to mniejszy koszt przejścia.
Ostrzeżenie: Nie akceptuj cross-selling, który obniża marżę o ułamki p.p., a generuje wysokie składki; policz RRSO w dwóch wersjach i wybierz tańszą „all-in”.

Jakie zapisy w nowej umowie zwiększają koszt realny i ryzyko oraz jak je rozpoznać?

Szanuj szczegóły. Zidentyfikuj warunkową marżę zależną od wpływów na ROR lub karty; brak spełnienia warunku podniesie koszt. Sprawdź opłatę za wcześniejszą spłatę przy stopie stałej, czy mieści się w limicie i w okresie stałym. Oceń koszt aneksów i zasady zmiany wskaźnika referencyjnego; sprawdź, jak bank przelicza wskaźnik na stopę kredytu oraz kiedy aktualizuje oprocentowanie. Przeanalizuj harmonogram ubezpieczenia nieruchomości i wymagane sumy; zaniżona suma to ryzyko finansowe. Każdy zapis, który podnosi comiesięczny wydatek lub wprowadza sankcje, wchodzi do kosztu całkowitego.

Jak porównać oferty: marża, wskaźnik referencyjny, RRSO, ESIS i całkowita kwota do zapłaty?

Porównuj w jednym arkuszu. Zapisz marżę, wskaźnik referencyjny i tryb aktualizacji, sprawdź RRSO oraz całkowitą kwotę do zapłaty z ESIS w tym samym horyzoncie i z tym samym zestawem produktów dodatkowych. RRSO agreguje koszt pieniądza i opłaty, więc dobrze oddaje ekonomię oferty, o ile założenia są spójne. Zwróć uwagę na scenariusze zmiany stóp i listę kosztów w ESIS, a następnie odtwórz te elementy w swoim modelu „all-in”. Różnica 0,2 p.p. w marży na saldzie kilkuset tysięcy złotych to istotna zmiana raty; licz na danych, nie na hasłach promocyjnych.

Jak LTV, wycena nieruchomości, ubezpieczenia i cross-selling wpływają na opłacalność?

LTV determinuje poziom marży i wymogi zabezpieczeń; niższy LTV zwykle daje lepszą cenę. Rzetelny operat potrafi poprawić koszyk cenowy, jeśli potwierdzi wyższą wartość nieruchomości. Ubezpieczenie nieruchomości jest obowiązkowe, lecz bank nie narzuca konkretnego ubezpieczyciela, o ile polisa spełnia parametry; porównaj składki. Ubezpieczenie na życie i inne pakiety bywają warunkiem obniżki marży, jednak mają realną cenę – zawsze porównuj RRSO „z” i „bez” pakietu. Cross-selling przyjmuj wyłącznie, gdy oszczędność na marży przewyższa koszt pakietów w Twoim horyzoncie.

Kiedy refinansowanie jest opłacalne: próg zwrotu i po ilu miesiącach zwracają się koszty?

Próg zwrotu liczysz jako (koszty wejścia + koszty przejściowe) ÷ oszczędność miesięczna. Jeśli wynik mieści się w 12–24 miesiącach, a planujesz utrzymać kredyt dłużej, refinansowanie zwykle się spina. Gdy wynik przekracza 36–48 miesięcy, rośnie ryzyko zmiany planów mieszkaniowych, rynku pracy lub stóp procentowych; przetestuj alternatywę bez refinansowania i strategię nadpłat. Dla kredytów ze stałą stopą w okresie stałym dolicz opłatę za wcześniejszą spłatę, ponieważ to zmienia próg zwrotu o wiele miesięcy.

Checklista – krok po kroku

  1. Policz koszt wejścia: prowizja, operat, KW, PCC, taksa, inne jednorazowe.
  2. Oszacuj koszt przejściowy: miesiące pomostu i dni podwójnych odsetek.
  3. Wyznacz oszczędność miesięczną i próg zwrotu w miesiącach; porównaj z Twoim horyzontem.
  4. Sprawdź umowę i ESIS: warunkowa marża, opłaty za wcześniejszą spłatę, koszt pakietów, tryb aktualizacji wskaźnika.
  5. Wybierz termin uruchomienia i złóż wnioski do KW natychmiast po podpisaniu umowy.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Jak obliczyć koszt całkowity refinansowania szybko i poprawnie?

Zsumuj koszty wejścia i przejściowe, policz oszczędność miesięczną na racie, podziel koszty przez oszczędność; wynik to miesiące do zwrotu.

Czy przy stałej stopie zapłacę opłatę za wcześniejszą spłatę kredytu?

Tak, w okresie stałym bank nalicza opłatę do 3% i maksymalnie przez 36 miesięcy; poza okresem stałym opłata nie obowiązuje.

Ile trwają wpisy hipoteki i jak to wpływa na koszt pomostu?

Od jednego do kilku miesięcy; każdy miesiąc wydłuża okres podwyższonej marży lub składki i podnosi koszt przejścia.

Jak policzyć koszt podwójnych odsetek przy nakładaniu się kredytów?

Pomnóż saldo przez dzienną stopę i liczbę dni nakładania; dodaj tę kwotę do kosztów przejściowych.

Czy cross-selling faktycznie obniża koszt całkowity refinansowania?

Tylko gdy oszczędność na marży przewyższa sumę składek i opłat; sprawdź RRSO „z” i „bez” pakietu.

Kiedy refinansowanie nie ma sensu ekonomicznego dla Ciebie?

Gdy próg zwrotu jest dłuższy niż Twój horyzont trzymania kredytu albo opłata za wcześniejszą spłatę i pakiety podbijają RRSO.

Jak porównać dwie oferty banków uczciwie i bez pułapek?

Porównaj marżę, wskaźnik, RRSO i całkowitą kwotę do zapłaty z ESIS w tym samym horyzoncie oraz z identycznymi założeniami produktów dodatkowych.

Ważne: publikacja POLSTR i indeksów składanych już trwa, jednak zmienne oprocentowanie w nowych hipotekach pozostaje oparte na WIBOR do czasu startu ofert na POLSTR. Kredyty mieszkaniowe oparte o POLSTR mają wejść do sprzedaży od II kwartału 2026.

Chcesz policzyć koszt całkowity refinansowania i wiedzieć, na co uważać w umowie? Stwórz arkusz „all-in”, wpisz swoje liczby, policz próg zwrotu i sprawdź RRSO w wersji z i bez pakietów; wybierz wariant z niższym kosztem całkowitym.

Model all-in – wzory do Twojego arkusza

Koszt_wejścia = prowizje + KW + PCC + notariusz + operat + start cross-selling
Koszt_przejściowy = (miesiące_pomost × Δrata_pomost) + (dni_nakładania × odsetki_dziennie)
Oszczędność_miesięczna = rata_stara − rata_nowa
Próg_zwrotu [mies.] = (Koszt_wejścia + Koszt_przejściowy) ÷ Oszczędność_miesięczna


Aktualizacja artykułu: 18 września 2025 r.

Autor: Jacek Grudniewski
Ekspert ds. produktów finansowych i pasjonat rynku nieruchomości

Kontakt za pośrednictwem LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/

Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest poradą finansową, prawną ani rekomendacją inwestycyjną w rozumieniu odpowiednich przepisów prawa. Pamiętaj, że wszelkie decyzje podejmujesz na własne ryzyko, świadom możliwości utraty kapitału, a prezentowane treści nie uwzględniają Twojej indywidualnej sytuacji finansowej. Zawsze skonsultuj się z licencjonowanym specjalistą (np. ekspertem finansowym, licencjonowanym doradcą inwestycyjnym lub prawnikiem) przed podjęciem jakichkolwiek działań mających skutki finansowe lub prawne. Chociaż dokładam starań o rzetelność informacji, nie mogę zagwarantować ich pełnej dokładności ani aktualności i nie ponoszę odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na ich podstawie. Artykuł może zawierać linki afiliacyjne, które wspierają rozwój tej strony, nie generując dla Ciebie żadnych dodatkowych kosztów.

Jacek Grudniewski - właściciel Altberger i współtwórca porównywarek i blogów finansowych, były przedstawiciel ubezpieczeniowo-finansowy i konsultant kredytów hipotecznych online. Obecnie bloger, afiliant, pasjonat nowych technologii.

Dodaj komentarz