Kredyty hipoteczne

Czym jest POLSTR i jak wpłynie na raty hipoteczne w 2026?


Najważniejsze informacje w skrócie:

  • POLSTR to transakcyjny, jednodniowy wskaźnik stopy procentowej (O/N), który w hipotekach będzie działał jako stopa składana (backward-looking), najczęściej w tenorze 1M.
  • GPW Benchmark wyznacza POLSTR ok. 8:55 i publikuje ok. 12:55 w dni robocze; konwencja dnia: ACT/365.
  • Roadmapa rynku: II kw. 2026 – start sprzedaży nowych hipotek na POLSTR; do 12/2027 – domknięcie przejścia; od 2028 – gotowość do wygaszenia WIBOR/WIBID.
  • Dla Ciebie: miesięczna aktualizacja stopy bazowej, jasno opisane zasady w umowie, w konwersjach: spread korygujący dla neutralności ekonomicznej (zgodnie z zasadami BMR i mapą drogową rynku).
  • Teraz: sprawdź tenor, dzień obserwacji, źródło GPW Benchmark, zapisy o spreadzie korygującym i przygotuj własny symulator raty.

Ważne: publikacja POLSTR i indeksów składanych już trwa, jednak zmienne oprocentowanie w nowych hipotekach pozostaje oparte na WIBOR do czasu startu ofert na POLSTR. Zgodnie z aktualną mapą drogową kredyty mieszkaniowe oparte o POLSTR wejdą do sprzedaży od II kwartału 2026.

POLSTR (Polish Short-Term Rate) to jednodniowa, transakcyjna stopa procentowa PLN, a w hipotekach będzie stosowana jako stopa składana (np. POLSTR 1M) liczona „wstecz”. Zgodnie z mapą drogową rynku, nowe kredyty mieszkaniowe oparte o POLSTR mają wejść do sprzedaży od II kwartału 2026. Poniżej masz praktyczny przewodnik: definicje, harmonogram, zapisy w umowie, scenariusze oraz prosty schemat liczenia raty.

Stan na 15/12/2025 r. (przykładowy punkt odniesienia do porównań):

  • POLSTR 1M (stopa składana): 3,94237% (wartość referencyjna z publikacji administratora).
  • Stopa referencyjna NBP: 4,00% (obowiązuje od 04/12/2025 r.).
  • Wnioski praktyczne: w porównaniach ofert używaj tej samej daty i tego samego tenoru stopy bazowej, bo zmiana daty potrafi zmienić wynik rankingu kosztów.

Co to jest POLSTR i jakie są różnice względem WIBOR i WIRON?

POLSTR to referencyjna stopa O/N oparta o transakcje, a nie o same deklaracje kwotowań.

POLSTR jest stopą overnight dla PLN, opracowywaną na podstawie rzeczywistych transakcji na rynku hurtowym. W kredytach mieszkaniowych planowane jest użycie stopy składanej (backward-looking), co oznacza, że stopa za okres (np. 1M) powstaje z dziennych odczytów O/N w okresie obserwacji.

  • WIBOR to historycznie stopa terminowa „z góry”, oparta na kwotowaniach panelu.
  • WIRON był wdrażany jako stopa transakcyjna/RFR, jednak docelowym wskaźnikiem dla nowych produktów konsumenckich ma być POLSTR.
  • Dla kredytobiorcy oznacza to częstsze i mniejsze zmiany stopy bazowej (zwykle miesięczne), zamiast rzadkich resetów 3M/6M.
Reklama:

Dlaczego WIBOR odchodzi, a POLSTR go zastępuje?

Reforma wynika z wymogów BMR i preferencji dla wskaźników opartych o dane transakcyjne.

WIBOR w praktyce opierał się w dużej mierze na kwotowaniach, natomiast POLSTR bazuje na danych transakcyjnych, co zwiększa odporność wskaźnika na ryzyka metodologiczne. W skali globalnej podobne reformy prowadziły do przejścia z IBOR na RFR, a w Polsce docelowym kierunkiem jest zastosowanie stóp składanych opartych o POLSTR w produktach zmiennoprocentowych.

Jak wyznaczany i publikowany jest POLSTR oraz stopy składane?

POLSTR jest wyznaczany ok. 8:55 i publikowany ok. 12:55 w dni robocze przez GPW Benchmark.

Administrator: GPW Benchmark. Wskaźnik jest publikowany w dni robocze, a w dokumentacji znajdziesz także informację o opóźnieniu publikacji względem dnia transakcji oraz o zastosowanej konwencji dnia (ACT/365).

  • POLSTR O/N to stawka jednodniowa.
  • Stopy składane (np. 1M/3M/6M) powstają z dziennych stawek O/N w okresie obserwacji (backward-looking).
  • W umowie bank może wskazać mechanikę typu lookback/observation shift, aby klient znał stopę przed początkiem kolejnego okresu odsetkowego.

Kiedy POLSTR trafi do nowych hipotek w 2026 i jaki jest harmonogram?

Start sprzedaży nowych hipotek na POLSTR jest przewidziany od II kwartału 2026 r., a przejście rynku ma się domknąć do 12/2027 r.

Mapa drogowa zakłada uruchomienie sprzedaży produktów dla klientów indywidualnych (w tym mieszkaniowych) w oparciu o stopę składaną na POLSTR od II kwartału 2026 r. Kolejne etapy to domknięcie przejścia na wskaźnik docelowy do końca 12/2027 r., a od 2028 r. gotowość rynku do zaprzestania opracowywania WIBOR/WIBID (po spełnieniu warunków wygaszenia).

Jak bank liczy oprocentowanie na POLSTR: marża, spread korygujący, aktualizacja?

Oprocentowanie nominalne = marża banku + stopa bazowa (np. POLSTR 1M stopa składana).

Oprocentowanie kredytu zmiennoprocentowego składa się z marży i stopy bazowej. Częstotliwość aktualizacji i sposób ustalenia stopy wynikają z umowy (dzień obserwacji, ewentualny lookback, termin informowania).

W scenariuszach konwersji umów (np. zastępowanie WIBOR w toku reformy) pojawia się pojęcie spreadu korygującego (adjustment spread), którego celem jest zachowanie neutralności ekonomicznej na moment zmiany wskaźnika, zgodnie z zasadami BMR i rozwiązaniami wdrożeniowymi rynku. W praktyce oczekuj jasnej definicji: wskaźnik, źródło publikacji, zasady zaokrągleń oraz opis spreadu i przykładowa kalkulacja.

ParametrWIBORWIRONPOLSTR
Charakterterminowy „z góry”, kwotowaniaovernight, transakcyjny (RFR)overnight, transakcyjny (RFR)
Częstotliwość w hipotekach3M/6M (reset okresowy)1M/3M/6M (stopy składane)najczęściej 1M (stopa składana)
AdministratorGPW BenchmarkGPW BenchmarkGPW Benchmark

POLSTR vs WIBOR w praktyce: trzy scenariusze rynkowe

POLSTR (stopa składana) daje zwykle częstsze i mniejsze zmiany, a WIBOR 3M/6M skutkuje skokami przy resetach.

Rata w modelu miesięcznej aktualizacji reaguje częściej, natomiast przy WIBOR 3M/6M oprocentowanie zmienia się w rytmie resetów. Efekt budżetowy zależy od kierunku zmian stóp, marży i konstrukcji umowy.

ScenariuszReakcja POLSTR 1MReakcja WIBOR 3MEfekt dla budżetu
Podwyżkimiesięczne, stopniowe zwiększanie ratskok przy kolejnym resecie 3Młatwiejsze rozłożenie wzrostu w czasie
Obniżkiszybszy spadek rat po zmianie kosztu pieniądzaopóźnienie do kolejnego resetuszybsza ulga w miesięcznym cash flow
Stabilne stopyrata blisko stałego poziomurata stabilna między resetamiróżnice zależą głównie od marży i kosztów pozaodsetkowych

Jak POLSTR wpływa na ratę, RRSO i koszt całkowity w przykładach?

RRSO i koszt całkowity wynikają z marży, kosztów pozaodsetkowych i ścieżki stóp, a POLSTR skraca opóźnienie reakcji raty względem WIBOR 3M/6M.

Przykład na danych z 15/12/2025 r. (mechanika, bez kosztów pozaodsetkowych): kwota 400 000 zł, okres 25 lat, marża 2,00%, stopa bazowa POLSTR 1M = 3,94237% daje oprocentowanie 5,94237%. Dla takiego poziomu oprocentowania rata annuitetowa wynosi około 2 560–2 600 zł (w zależności od dokładnych zaokrągleń i dnia wejścia stopy do harmonogramu).

Przykład dydaktyczny (żeby zobaczyć wrażliwość): jeżeli stopa bazowa spada o 0,50 pp, rata maleje o kilkadziesiąt–około 100+ zł miesięcznie przy tym profilu kredytu. W praktyce porównuj oferty na tej samej dacie i przy tej samej konstrukcji (tenor, zasady lookback, koszty).

💡 Praktyczna porada: zbieraj comiesięczne odczyty POLSTR 1M stopy składanej i porównuj oferty na identycznej dacie, przy tej samej marży oraz tych samych kosztach pozaodsetkowych (ESIS).
✔️ Wskazówka: miesięczny tenor 1M szybciej odzwierciedla zmianę kosztu pieniądza niż 3M/6M. W umowie sprawdź dzień obserwacji i termin powiadomienia.
⚠️ Ostrzeżenie: jeżeli w dokumentach pojawia się spread korygujący, poproś o wzór i przykładową kalkulację, aby samodzielnie zweryfikować neutralność ekonomiczną na moment zmiany wskaźnika.

Jak czytać umowę i aneksy pod POLSTR?

W umowie/aneksie szukaj definicji wskaźnika, źródła publikacji i pełnej mechaniki ustalania stopy (dzień obserwacji, lookback, zaokrąglenia, moment wejścia do harmonogramu).

W dokumentach kredytowych sprawdź wprost, czy bank wskazuje: tenor (np. 1M), dzień obserwacji, konwencję dnia (ACT/365), ewentualny lookback/observation shift, źródło publikacji (GPW Benchmark), zasady zaokrągleń oraz termin i sposób informowania o stopie.

Jeżeli pojawia się opis zastąpienia wskaźnika (fallback) i spreadu, poproś o przykład „przed/po” na tym samym saldzie i tej samej dacie. Taki zestaw zapisów ułatwia budżetowanie i weryfikację raty we własnym arkuszu.

Jak samodzielnie policzyć ratę i zbudować własny kalkulator?

Wystarczy: stopa bazowa + marża, a potem standardowy wzór raty annuitetowej i scenariusze ścieżek stóp.

Postępuj według prostych kroków:

  1. Pobierz POLSTR 1M stopę składaną dla dnia referencyjnego (źródło: administrator).
  2. Dodaj marżę i otrzymaj oprocentowanie nominalne.
  3. Wyznacz stopę miesięczną: i = oprocentowanie/12.
  4. Zastosuj wzór raty annuitetowej: R = K × i / (1 − (1 + i)−n).
  5. Zbuduj arkusz z kolumnami: Data, POLSTR 1M, Marża, Oprocentowanie, Rata, Odsetki.
  6. Zrób 3 scenariusze ścieżek stóp (płasko, −50 pb/rok, +50 pb/rok) i porównaj sumę odsetek po 12 miesiącach.

Checklista – krok po kroku

  1. W umowie/aneksie znajdź: tenor, dzień obserwacji, ACT/365, ewentualny lookback, źródło: GPW Benchmark, zasady zaokrągleń.
  2. Pobierz bieżącą POLSTR 1M stopę składaną i dodaj marżę banku.
  3. Policz ratę wzorem annuitetowym i zestaw ją z alternatywami na tej samej dacie.
  4. Jeżeli pojawia się spread korygujący, poproś o metodykę i przykładową kalkulację na Twoich parametrach.

Mity i fakty o POLSTR

POLSTR nie gwarantuje „niższej raty”, ale zmienia sposób aktualizacji i reakcji oprocentowania na koszt pieniądza.

Mit: rata na POLSTR zawsze jest niższa niż na WIBOR.
Fakt: poziom oprocentowania zależy od rynku, marży i konstrukcji umowy; przewagą POLSTR jest częstsza i bardziej płynna reakcja na zmiany kosztu pieniądza.

Mit: miesięczna aktualizacja oznacza chaos w budżecie.
Fakt: zmiany bywają częstsze, lecz mniejsze; brak kwartalnych skoków ułatwia kontrolę płynności, jeżeli umowa jasno definiuje mechanikę ustalenia stopy.

Słowniczek najważniejszych pojęć

  • RFR (Risk-Free Rate) – stopa wolna od ryzyka używana jako odniesienie na rynku pieniężnym.
  • O/N (Overnight) – transakcja jednodniowa na rynku hurtowym.
  • Stopa składana (Compounded Rate) – średnia geometryczna z dziennych stawek O/N w okresie; w hipotekach: stopa składana (np. POLSTR 1M).
  • Lookback / Observation shift – przesunięcie okresu obserwacji, aby ustalić stopę i poinformować klienta przed początkiem okresu odsetkowego.
  • Spread korygujący (Adjustment spread) – mechanizm wyrównujący historyczną różnicę między stopą terminową a stopą O/N, aby zachować neutralność ekonomiczną na moment zmiany wskaźnika.
  • Neutralność ekonomiczna – zasada, zgodnie z którą na moment zmiany wskaźnika żadna ze stron nie uzyskuje nieuzasadnionej korzyści wyłącznie z powodu technicznej zmiany sposobu wyznaczania stopy.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Kiedy kredyty hipoteczne na POLSTR będą dostępne dla konsumentów?

Od II kwartału 2026 r. banki mają rozpocząć sprzedaż hipotek opartych o stopę składaną na POLSTR, a przejście rynku ma się domknąć do 12/2027 r.

Jak często zmienia się oprocentowanie kredytu na POLSTR?

Zwykle co miesiąc, na podstawie stopy składanej (np. 1M) liczonej „wstecz” dla okresu obserwacji określonego w umowie.

Gdzie sprawdzę aktualną wartość POLSTR i godzinę publikacji?

W serwisie GPW Benchmark; wyznaczenie następuje ok. 8:55, publikacja ok. 12:55 w dni robocze.

Czy rata wzrośnie po przejściu z WIBOR na POLSTR?

W rozwiązaniach wdrożeniowych przyjmuje się zasadę neutralności ekonomicznej, a w scenariuszach zastępowania wskaźnika może pojawić się spread korygujący opisany w dokumentach.

Który tenor POLSTR będzie stosowany w hipotekach dla konsumentów?

W praktyce rynkowej oczekiwany jest tenor odpowiadający miesięcznej aktualizacji (np. stopa składana 1M), ale dokładny zapis wynika z oferty banku i umowy.

Jaka jest główna różnica między POLSTR a WIBOR dla kredytobiorcy?

POLSTR bazuje na transakcjach O/N i jest liczony jako stopa składana „wstecz”, a WIBOR był stopą terminową „z góry”, przez co aktualizacja raty była bardziej skokowa (3M/6M).

Jak szybko oszacuję ratę kredytu opartego o POLSTR?

Weź POLSTR 1M, dodaj marżę, podziel przez 12 i podstaw do wzoru annuitetowego; porównuj oferty na tej samej dacie i przy tej samej konstrukcji produktu.

Zabezpiecz budżet przed 2026 r.: sprawdź w dokumentach tenor, dzień obserwacji, źródło GPW Benchmark, zasady lookback i ewentualnego spreadu korygującego. Uruchom własny symulator i porównuj oferty na tej samej dacie.

Źródła


Aktualizacja artykułu: 16 grudnia 2025 r.

Autor: Jacek Grudniewski
Ekspert ds. produktów finansowych i pasjonat rynku nieruchomości

Kontakt za pośrednictwem LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/

Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest poradą finansową, prawną ani rekomendacją inwestycyjną w rozumieniu odpowiednich przepisów prawa. Pamiętaj, że wszelkie decyzje podejmujesz na własne ryzyko, świadom możliwości utraty kapitału, a prezentowane treści nie uwzględniają Twojej indywidualnej sytuacji finansowej. Zawsze skonsultuj się z licencjonowanym specjalistą (np. ekspertem finansowym, licencjonowanym doradcą inwestycyjnym lub prawnikiem) przed podjęciem jakichkolwiek działań mających skutki finansowe lub prawne. Chociaż dokładam starań o rzetelność informacji, nie mogę zagwarantować ich pełnej dokładności ani aktualności i nie ponoszę odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na ich podstawie. Artykuł może zawierać linki afiliacyjne, które wspierają rozwój tej strony, nie generując dla Ciebie żadnych dodatkowych kosztów.

Możliwość komentowania Czym jest POLSTR i jak wpłynie na raty hipoteczne w 2026? została wyłączona

Jacek Grudniewski - właściciel Altberger i współtwórca porównywarek i blogów finansowych, były przedstawiciel ubezpieczeniowo-finansowy i konsultant kredytów hipotecznych online. Obecnie bloger, afiliant, pasjonat nowych technologii.